၂၀၁၁ ဇန္န၀ါရီ ၂၂ ရက္ေန႔သည္ ကမၻာ႔ျငိမ္းခ်မ္းေရး ဗိသုကာ၊ တတိယေျမာက္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွႈးခ်ဳပ္ ပန္းတေနာ္ အမ်ဳိးသားေက်ာင္းအုပ္ ၾကီး ဦးသန္႔ရဲ႕ ၁၀၂ ႏွစ္ျပည့္ ေမြးေန႔ရက္ ျဖစ္သည္။
ဦးသန္႔မွာ ကုလသမဂၢအေထြေထြအတြင္းေရးမွႈးခ်ဳပ္အျဖစ္နဲ႔ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ကေန ၁၉၇၁ ခုႏွစ္အထိ သက္တမ္း ႏွစ္ၾကိမ္ ႏိုင္ငံတကာေရးရာမ်ားကို ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ထမ္းေဆာင္ခဲ႔သူျဖစ္ေသာ္လည္း၊ သူ႔ဗီဇ၀ါသနာနဲ႔ မူလပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ အလုပ္မွာ ေက်ာင္းဆရာ ျဖစ္သည္။
ပန္းတေနာ္ျမိဳ႕ အထက္တန္းေက်ာင္းဆရာဘ၀တြင္ အမ်ဳိးသားပညာေရးနဲ႔ စာရိတၱမ႑ိဳင္ျပဳျပင္ဖို႔တြက္ ကေလာင္ အမ်ဳိးမ်ဳိး သံုးျပီး ေဆာင္းပါးမ်ား စာအုပ္မ်ား ေရးသားခဲ႔သည္။ ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမွႈးခ်ဳပ္ တာ၀န္ျဖင္႔ ႏိုင္ငံတကာ ေရးရာမ်ား ပါ၀င္ေျဖရွင္းေနရခ်ိန္တြင္ ေက်ာင္းဆရာၾကီး ဦးသန္႔ရဲ႕ တည္ျငိမ္္ရင္႔က်က္စြာ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္မွႈမွာ ကမၻာ႔ေခါင္းေဆာင္ေတြၾကားမွာ ပုပ္ရဟန္းမင္းၾကီး တစ္ပါးလိုပဲဟု အေမရိကန္သမၼတဂြ်န္ဆင္က ခ်ီးက်ဴး ခဲ႔ရသည္။
ဦးသန္႔ကို ၁၉၀၉ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၂၂ ရက္ေန႔တြင္ ပန္းတေနာ္ျမိဳ႕တြင္ ေမြးဖြားခဲ႔သည္။ ဖခင္ျဖစ္သူ ဦးဖိုးႏွစ္မွာ မူဆလင္ ဗုဒၶဘာသာေသြးေႏွာ ထားသူျဖစ္သည္။ ငယ္စဥ္က ပန္းတေနာ္အထက္တန္းေက်ာင္းတြင္ ပညာသင္ယူခဲ့ျပီး၊ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္တြင္ သမိုင္းဘာသာရပ္ကို ဆက္လက္သင္ယူခဲ့သည္။ တကၠသိုလ္မွ ျပန္လာျပီးေနာက္ ပန္းတေနာ္ အမ်ိဳးသား ေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းဆရာအလုပ္ကို ၀င္ေရာက္လုပ္ခဲ႔သည္။ အသက္ ၂၅ႏွစ္တြင္ ထုိေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းအုပ္ ျဖစ္လာခဲ့သည္။
အသက္ ၁၅ႏွစ္တြင္ ပထမဆံုး အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင္႔ ေဆာင္းပါး ေရးသားခဲ႔ျပီး၊ ျမန္မာဘာသာျဖင္႔ ျပည္ေရး ျပည္ရာသင္ၾကားနည္း၊ ႏိုင္ငံေပါင္းခ်ဳပ္အသင္းၾကီး ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္၊ ဗမာသစ္ႏွင္႔ ပညာသစ္၊ ျပည္ေတာ္သာခရီး (သံုးအုပ္တြဲ) အပါအ၀င္ စာအုပ္မ်ားႏွင္႔ ေဆာင္းပါးမ်ားစြာ ေရးသားခဲ႔သည္။ ေဂ်အက္စ္ဖာနီဗဲလ္ တည္ေထာင္တဲ႔ ‘ဂႏၱေလာကမဂၢဇင္း’ အဖြဲ႔၀င္ျဖစ္ျပီး၊ ဘာသာျပန္ျပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ သခင္ဘေသာင္းႏွင္႔အျပိဳင္ ပထမဆု အၾကိမ္ၾကိမ္ ရရွိခဲ႔သူ ျဖစ္သည္။
ကုလသမဂၢအေထြေထြအတြင္းေရးမွႈးခ်ဳပ္ရာထူးကို အာရွသားထဲမွ ပထမဆံုး ရရွိခဲ႔သူျဖစ္သည္။ ဦးသန္႔ရဲ႕ ကုလသမဂၢ ရာထူးသက္တမ္းအတြင္းတြင္ က်ဴးဘားဒံုးပ်ံအေရးနဲ႔ ကြန္ဂိုျပည္တြင္းစစ္ကို ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္း ေပးႏိုင္ခဲ႔တဲ႔အတြက္ ကမၻာက ခ်ီးက်ဴးခဲ႔ရသည္။
၁၉၆၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၂ရက္ေန႔မွ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၃၁ ရက္အထိ အေထြေထြအတြင္းေရးမွႈးခ်ဳပ္ ဒုတိယ သက္တမ္းတြင္လည္း ၁၉၆၇ ခုႏွစ္ အာရပ္-အစၥေရး ေျခာက္ရက္စစ္ပြဲ၊ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္ ဘာရိန္းအေရး၊ ခ်က္ကိုစလိုဗက္ကီးယားကို ဆိုဗီယက္က်ဴးေက်ာ္မွႈ၊ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္ ပါကစၥတန္မွ ဘဂၤလားေဒ႔ရွ္ခြဲထြက္မွႈ၊ အိႏၵိယ-ပါကစၥတန္ ကက္ရွမီးယား ျပႆနာမ်ားကို တည္တည္ျငိမ္ျငိမ္ ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ခဲ႔သည္။ စစ္ေအးေခတ္ အဓိကႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းၾကီးတြင္ လူမွန္ေနရာမွန္ ေရာက္ရွိခဲ႔သူျဖစ္ေၾကာင္း ၂၀ ရာစု ကမၻာေက်ာ္ ပုဂၢိဳလ္မ်ား စာအုပ္တြင္ ေဖာ္ျပ ထားသည္။
ကုလသမဂၢမွာ ေယဘူယ်အားျဖင္႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ထည့္၀င္ေငြအမ်ားဆံုးျဖင္႔ နယူးေယာ႔ခ္တြင္ တည္ရွိျပီး၊ အေမရိကန္ကို မ်က္ႏွာသာအေပးဆံုး အေမရိကန္ ထိန္းခ်ဳပ္ခံ အဖြဲ႔အစည္းၾကီးျဖစ္ေၾကာင္း မက္ဆာခ်ဴးဆက္ တကၠသိုလ္ (M.I.T) မွ ဘာသာေဗဒပါေမာကၡ Noam Chomsky က ေျပာသည္။ ဦးသန္႔ အတြင္းမွႈခ်ဳပ္ျဖစ္တဲ႔ ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြမွာသာ အေမရိကန္ရဲ႕ ကုလသမဂၢအေပၚ လႊမ္းမိုးတဲ႔ ဩဇာကို တြန္းလွန္ထားႏိုင္ေၾကာင္း အင္တာဗ်ဴး တစ္ခုတြင္ ေဖာ္ျပခဲ႔သည္။
ေနာ္အမ္ ေခ်ာမ္စကီးက “က်ေနာ္ ဦးသန္႔နဲ႔ ၁၉၆၆ ဒီဇင္ဘာမွာ တစ္ဦးခ်င္းေတြ႔ျပီး စကားေျပာခဲ႔ပါတယ္။ သူ ဗီယနမ္စစ္ကို မလုိလားတာ ပြင္႔ပြင္႔လင္းလင္း ေျပာျပတယ္။ ဒါေပမဲ႔ အေမရိကန္အစိုးရက ဗီယက္နမ္စစ္ပြဲ က်ဴးေက်ာ္မွႈအေပၚ တရား၀င္ကန္႔ကြတ္မွႈ လုပ္မရေအာင္ ကုလသမဂၢကို အမ်ဳိးမ်ဳိးပိတ္ပင္ထားတယ္။ ႏိုင္ငံတိုင္း ဗီယက္နမ္စစ္ပြဲကို ဆန္႔က်င္ေနေပမဲ႔ ကုလသမဂၢက ျငိမ္ေနတယ္။ ဦးသန္႔နဲ႔ အေမရိကန္ ၾကားမွာ သေဘာမတူတာေတြ ရွိေပမဲ႔၊ သူလို လူမ်ဳိးေတာင္ ဘာမွမတတ္ႏိုင္ဘူး။ ေနာက္ အဖဂန္နစၥတန္ကို ရုရွား က်ဴးေက်ာ္ေတာ႔ ကုလသမဂၢက ခ်က္ခ်င္းထ တားျမစ္တယ္။ အေမရိကန္ ဗီယက္နမ္ကို ၀င္ေတာ႔ လက္ပိုက္ၾကည့္ေနရတယ္။ အေမရိကန္ရဲ႕ ဩဇာလႊြမ္းမိုးမွႈကို သူလည္း မၾကိဳက္ဘူး” ဟု Propaganda and the Public Mind အင္တာဗ်ဴးစာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ ၄၀ တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ဒုတိယသက္တမ္းကုန္ျပီး တတိယအၾကိမ္ ရာထူးသက္တမ္း ထပ္ယူဖို႔ တိုက္တြန္းမွႈေတြကို ဦးသန္႔က လံုး၀ပယ္ခ်ခဲ႔သည္။
၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာ ၂၅ ရက္ေန႔မွာ အဆုတ္ကင္ဆာနဲ႔ နယူးေယာ႔ခ္ျမိဳ႕တြင္ ဦးသန္႔ ကြယ္လြန္သြားခဲ႔သည္။ ဦးသန္႔ ဆႏၵအရ သူ႔ရုပ္အေလာင္းကို ရန္ကုန္ကို ျပန္သယ္ခဲ႔ေပမဲ႔၊ ဒီဇင္ဘာလထဲမွာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်င္းသားမ်ား ဦးေဆာင္တဲ႔ နာမည္ေက်ာ္ ဦးသန္႔အေရးအခင္း ျဖစ္ပြားျပီးေနာက္ ေရႊတိဂံု ေတာင္ဖက္မုခ္ ကန္ေတာ္မင္ပန္းျခံအနီးမွာ ဂူသြင္းသျဂိဳၤဟ္ခဲ႔သည္။
Source:maukkha
No comments:
Post a Comment